از سوالات رایجی که اغلب افراد کاندید عمل بینی مطرح می کنند، این است که آیا جراحی بینی می تواند بر حس بویایی و در نتیجه بر حس چشایی تأثیر بگذارد؟ عمل بینی چه تاثیری بر بویایی افراد دارد؟ آیا از دست دادن حس بویایی بعد عمل بینی دائمی است؟ آیا حس بویایی بعد از عمل پولیپ بینی از بین می رود؟ مشکلات بویایی بعد از عمل بینی قابل درمان هستند؟ به طور کلی، عمل بینی عوارض و اثرات موقتی دارد که مشکلات بویایی نیز یکی از آن ها است. در کوتاه مدت، حس بویایی ممکن است بعد از عمل به دلیل تورم کاهش یابد، اما در درازمدت، حس بویایی بیمار بدون تغییر باز می گردد. به منظور آشنایی با علل، علائم و راه های درمان اختلال بویایی بعد از عمل بینی تا انتهای این مقاله که توسط بهترین جراح بینی در بروجرد دکتر کیان احمدی تهیه شده است همراه ما باشید.
عوارض جراحی زیبایی بینی
پیش از بررسی اختلالات بویایی بعد از عمل بینی بهتر است بدانید که جراحی بینی هیچ گونه عارضه و عارضه ای نخواهد داشت. اما برخی از عوارض کوتاه مدت یا خطرات جراحی بینی در بروجرد شامل تورم، کبودی و از دست دادن بویایی است. در واقع، تورم یکی از عواملی است که می تواند حس بویایی فرد را کاهش دهد. در این زمان نیازی به نگرانی نیست زیرا این عوارض موقتی هستند و در مدت زمان بسیار کوتاهی برطرف می شوند.
مشکلات بویایی بعد از عمل بینی
کاهش یا از دست دادن کامل حس بویایی از عوارض عمل جراحی بینی است که به ندرت در برخی افراد برای مدت کوتاهی رخ می دهد. این اختلال به شکل دائمی در عمل های زیبایی بینی و عمل های درمانی مانند انحراف بینی یا پولیپ بینی مشاهده نمی شود. . البته در برخی موارد نادر به دلیل انسداد و چسبندگی بینی بعد از عمل زیبایی ممکن است کاهش حس بویایی برای مدت طولانی ادامه یابد، اما با جراحی ترمیمی این مشکل برطرف شده و حس بویایی باز می گردد.
تزریق کورتون برای رفع مشکلات بویایی بعد از عمل بینی
ورم بینی و نواحی اطراف آن بعد از عمل یک دلیل عمده در ایجاد مشکلات بویایی بعد از جراحی بینی است. یکی از شیوه های رایج برای از بین بردن ورم بینی تزریق کورتون است. غالبا بسیاری از جراحان بعد از عمل ، تزریق کورتون را تجویز می کنند تا با فرونشاندن ورم از عوارضی همچون اختلال در حس بویایی جلوگیری کنند. البته باید در نظر داشت نظر هر پزشک در خصوص زمان تزریق کورتون بعد از عمل متفاوت است و همین می تواند در زمان برگشت حس بویایی تاثیرگذار باشد.
علت مشکلات بویایی بعد از عمل بینی چیست؟
از آنجایی که جراحی بینی یک عمل تهاجمی بوده و تغییرات گسترده ای بر روی بینی ایجاد می شود، تورم از شایع ترین و در عین حال اصلی ترین دلایل بروز مشکلات بویایی بعد از جراحی بینی محسوب می شود. تورم بینی بعد از عمل، مسیرهای جریان هوا را در حفره بینی مسدود کرده و توانایی بوییدن را مهار می‌کند. در نتیجه توانایی چشایی شما نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. علاوه بر تورم و انسداد بینی، وجود لخته های خونی خشک در بینی می تواند بین یک تا دو هفته بعد از جراحی بینی مشکلات بویایی را ایجاد کند. اما جای نگرانی نیست، زیرا این کاهش حس بویایی و چشایی موقتی است. از دست دادن دائمی بویایی یک اتفاق استثنایی نادر است و تقریباً در جراحی بینی گزارش نشده است. تنها علت احتمالی از دست دادن دائمی آسیب به عصب بویایی است که به ما امکان بو کردن را می دهد یا ایجاد زخم بیش از حد در بینی که بر جریان هوای بینی تأثیر می گذارد.
تاثیر اختلالات بویایی بر چشایی بعد از عمل بینی
سلول های مویی در بینی گیرنده های بویایی هستند که به مواد شیمیایی اجازه می دهند، وارد بینی شده و در غشایی به نام اپیتلیوم بویایی حل شوند. اعصاب بویایی یا گیرنده های بویایی حدود هفت سانتی‌متر در داخل بینی قرار دارند و از سوراخ های بینی در بالای راه هوایی بینی در قاعده جمجمه قرار دارند. همانطور که می دانید، حس بویایی بر حس چشایی تاثیر می گذارد. هنگامی که تورم ناشی از جراحی بینی توانایی بویایی را کاهش می دهد، ممکن است حس چشایی به طور موقت مختل شود. با بهبودی بینی، توانایی چشایی و بویایی به تدریج باز خواهد گشت. در برخی موارد، هنگامی که بیمار انحراف تیغه بینی یا بزرگ شدن شاخک ها را ترمیم می کند، در نتیجه جراحی بینی، توانایی بویایی بهتر می شود.
تاثیر شست و شوی بینی بر حس بویایی بعد از عمل بینی
یکی از موثرترین راه ها برای غلبه بر مشکلات بویایی بعد از عمل بینی شست و شوی منظم آن است. از حدود دو هفته بعد از عمل که جراح بینی خوب در بروجرد دکتر احمدی اسپلینت را بر می دارد می توانید شست و شوی بینی را آغاز کنید. استفاده از محلول های استریل مخصوص شست و شوی بینی و یا محلول نمکی باعث می شود که مخاط و خون خشک شده داخل بینی پاک شود. به این ترتیب ، حس بویایی به مرور بهبود یافته و عملکرد طبیعی خود را به دست می آورد.
برگشت حس بویایی بعد از عمل بینی
همان طور که اشاره شد ، هنگامی که عوارض جانبی بعد از عمل بینی مانند تورم، کبودی، التهاب و ترشحات بینی کاهش یابد، حس بویایی از دست رفته یا کاهش یافته باز می گردد. در نتیجه پس از گذراندن دوره نقاهت و ترمیم بافت های بینی، مشکلات بویایی و چشایی فرد به حالت اولیه خود بر می گردد. بسته به روش، از دست دادن موقت بویایی می تواند تا یک ماه و به ندرت بیشتر طول بکشد. لازم به ذکر است که گاهی اوقات در برخی از بیماران که تغییرات گسترده ای در بینی انجام شده، (مانند پیوند غضروف در عمل بینی گوشتی)، دوره نقاهت و بازگشت اختلالات بویایی بیشتر طول می کشد.
بهتر است بدانید که تورم در افراد با تجربه عمل بینی گوشتی ممکن است تا یک سال باقی بماند. اگر علت احتقان بینی و اختلال حس بویایی، وجود لخته خون در بینی باشد، این مشکل را می توان با شستشوی بینی برطرف کرد. اما اگر حس بویایی به دلیل توم بینی کاهش یابد، طبق تحقیقات انجام شده، حس بویایی پس از شش ماه حدود ۸۶ درصد است و حس بویایی تا احتقان کامل بینی به طور کامل باز می گردد.
تاثیر مصرف مایعات بر درمان حس بویایی بعد از عمل
مصرف آب و مایعات نقش بسزایی در بهبود عملکرد بدن به ویژه بعد از عمل جراحی دارد. این نکته را به خاطر داشته باشید که حفظ رطوبت بدن و جلوگیری از خشک شدن آن عامل مهمی در کاهش تورم پس از جراحی است. علاوه بر این ، وجود مایعات کافی در بدن گرفتگی ، خشکی و لخته های حاصل از زخم ها را نیز برطرف می کند. خوردن آب ، آب میوه و هر نوشیدنی بدون الکل و کافئین که هم دمای محیط باشد به کاهش سریعتر ورم بینی ، تسریع روند بهبود و در نتیجه بازگشت سریع تر حس بویایی و چشایی کمک خواهد کرد.
جلوگیری و درمان مشکلات بویایی بعد از عمل بینی
همان طور که اشاره شد، تورم، التهاب و انسدا بینی رابطه مستقیمی با اختلالات بویایی بعد از عمل بینی دارند. بنابراین، رعایت مراقبت های بعد از عمل بینی در دوره نقاهت می تواند از بروز این مشکل جلوگیری کرده و یا به تسریع روند بازگشت حس بویایی کمک کند. مهمترین دستورالعمل هایی که می تواند به برگشت حس بویایی بعد از عمل بینی کمک کند، عبارتند از:
- استراحت کامل در هفته اول بعد از عمل بینی
- مصرف مایعات و آب فراوان
- استفاده از کمپرس آب سرد برای کاهش تورم
- اجتناب از فعالیت ها و ورزش های سنگین
- استفاده از سرم های شستشو و داروهای تجویز شده توسط پزشک
- اجتناب از مصرف غذاهای شور و فرآوری شده
شایان ذکر است ، اگر مشکلات بویایی بعد از عمل بینیبه واسطه چسبندگی بعد از عمل بینی ایجاد شده باشد، در چنین شرایطی تنها با عمل جراحی ترمیمی بینی و رفع چسبندگی حس بویایی بیمار بهبود پیدا می کند.
کلام آخر
جراحی بینی باعث احتقان و تورم طولانی مدت بینی می شود. به همین دلیل اعصاب بویایی به دلیل تورم تا حدودی بسته می شود و تا زمانی که تورم وجود دارد کاهش حس بویایی طبیعی است. علاوه بر این به دلیل حس بویایی تاثیر زیادی بر حس چشایی دارند که باعث می شود حس چشایی نیز تحت تاثیر این عوامل قرار گیرد. به طور کلی، تورم، التهاب بافت های درون بینی، لخته شدن خون در بینی و افزایش ترشحات بعد از عمل می تواند باعث کاهش یا از دست دادن حس بویایی شود.
اگرچه، اختلال بویایی بعد از عمل دائمی نیست، اما آسیب به عصب بویایی در موارد نادر باعث بروز این مشکل شود که البته در جراحی بینی بسیار بعید است. مشکلات بویایی بعد از جراحی بینی معمولا پس از طی شدن دوره نقاهت و کاهش تورم، بهبود می باید. اگرچه اختلال بویایی و چشایی بعد از عمل بینی نگران کننده نیست، اما بهتر است قبل از انجام جراحی بینی از این موضوع آگاه باشید و با بهترین جراح بینی در بروجرد دکتر کیان احمدی مشورت کنید.
